Program Profilaktyki w Szkole Podstawowej im. Tadeusza Kościuszki w Krojczynie.
Krojczyn, 2015 r.
„Mój rozwój jest wielką przygodą
i najlepiej ją przeżyć w poczuciu bezpieczeństwa, o
becności bliskich, w pełni zdrowia
i wolności od środków psychoaktywnych.”
Podstawa prawna:
• Konstytucja Rzeczpospolitej art. 72. • Konwencja o Prawach Dziecka art. 3,19 i 33. • Ustawa o systemie oświaty z dnia 7 września 1991 r. z późniejszymi zmianami (tekst jednolity Dz.U. Nr 256 z 2004 r., poz. 2572; obowiązuje od 17 grudnia 2004 r.). • Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 27 sierpnia 2012 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz. U. Nr 51 poz. 458,) • Rozporządzenie Ministra Edukacji 19 czerwca 2001 r. w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół oraz zmieniające z dnia 31 stycznia 2002 r ( Dz.U. Nr l0 poz 96).
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 12 sierpnia 1999 r. w sprawie sposobu nauczania szkolnego oraz zakresu treści dotyczących wiedzy o życiu seksualnym człowieka, o zasadach świadomego i odpowiedzialnego rodzicielstwa, o wartościach rodziny, życia w fazie prenatalnej oraz metodach i środkach świadomej prokreacji zawartej w podstawie programowej kształcenia ogólnego (Dz.U. Nr 17 poz. 78 z póź. zm. ). • Program ochronny zdrowia psychicznego. • Krajowy program zapobiegania zakażeniom HIV. • Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 kwietnia 2013 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach • Ustawa o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, z dn. 26.10.1982r. • Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii • Ustawa o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych, z dn. 9.11.1995r. • Rozporządzenie MEN z 27 sierpnia 2012 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz. U. poz. 977) • Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 24 lipca 2015 r. w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych, niedostosowanych społecznie i zagrożonych niedostosowaniem społecznym (Dz. U. poz. 1113), • Ustawa o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie z dnia 29 lipca 2005 r. (Dz.U. Nr 180, poz. 1493). • Rozporządzenie MEN z 18 sierpnia 2015 r. w sprawie zakresu i form prowadzenia w szkołach i placówkach systemu oświaty działalności wychowawczej, edukacyjnej, informacyjnej i profilaktycznej w celu przeciwdziałania narkomanii
Szkolny Program Profilaktyki obejmuje działania zintegrowane i spójne z:
• Programem Wychowawczym Szkoły • Statutem Szkoły • Szkolnym zestawem programów nauczania • Wewnątrzszkolnymi Zasadami Oceniania • Planami Pracy Wychowawców Klas Profilaktyka szkolna obejmuje działania zmierzające do ochrony uczniów przed wpływem czynników destrukcyjnych, zakłócających prawidłowy rozwój oraz udzielenia wsparcia w trudnych sytuacjach życiowych. Działania profilaktyczne wynikają z systematycznego rozpoznawania i diagnozowania zagrożeń. Prowadzą do ograniczenia i eliminowania zachowań ryzykownych młodzieży, wzmocnienia czynników chroniących przed zagrożeniami, kształtowania prawidłowych relacji międzyludzkich, budzenia aspiracji życiowych i przeciwdziałania bierności społecznej oraz kształtowania krytycznego myślenia i wspomagania uczniów w konstruktywnym podejmowaniu decyzji w sytuacjach trudnych, zagrażających prawidłowemu rozwojowi i zdrowemu życiu. Szkolny Program Profilaktyki dostosowany jest do potrzeb rozwojowych uczniów oraz potrzeb środowiska wychowawczego szkoły. W związku z powyższym szkoła prowadzi systematyczną działalność edukacyjną, wychowawczą, informacyjną i profilaktyczną wśród uczniów, ich rodziców oraz nauczycieli i innych pracowników szkoły w celu przeciwdziałania zachowaniom problemowym, w tym uzależnieniom. Działania szkoły zapewniają wychowankom bezpieczeństwo fizyczne i psychiczne, a relacje między wszystkimi członkami społeczności szkolnej są oparte na wzajemnym szacunku i zaufaniu. Na bieżąco analizuje się podejmowane działania, które mają na celu eliminowanie zagrożeń, zachowań problemowych oraz wzmacnianie właściwych postaw. Szczegółowe zasady działalności edukacyjnej, wychowawczej, informacyjnej i profilaktycznej szkoły zawarte są w załączniku nr 1. Program skierowany jest do: - uczniów, - rodziców/opiekunów prawnych, - nauczycieli – pracowników obsługi. W działania profilaktyczne włącza się każdy nauczyciel, inni pracownicy szkoły oraz rodzice i specjaliści z instytucji pozaszkolnych.
Cele pracy profilaktycznej
Cel główny:
Wszechstronny rozwój każdego ucznia oraz wyposażenie go w odpowiednią wiedzę i umiejętności w zakresie radzenia sobie z zagrożeniami współczesnego świata.
Cele szczegółowe:
A. Kreowanie pozytywnego klimatu społecznego w szkole - zapewnienie bezpieczeństwa członkom społeczności szkolnej, budowanie pozytywnych relacji z rówieśnikami i osobami dorosłymi: • stworzenie bezpiecznych warunków w szkole; • kształtowanie umiejętności rozpoznawania i właściwego wyrażania emocji; • uczenie tolerancji i szacunku dla drugiego człowieka; • rozwijanie umiejętności kluczowych sprzyjających integracji grupy, komunikowania się i wspólnego, konstruktywnego rozwiązywania sytuacji konfliktowych; • modelowanie postaw prospołecznych i empatycznych wśród uczniów, wrażliwości na drugiego człowieka i solidarności z nim; • uczenie odpowiedzialności za swoje słowa, postępowanie i decyzje; • rozwijanie solidarności grupy i współodpowiedzialności za postępowanie innych;
B. Ochrona i promocja zdrowego stylu życia, budzenie odpowiedzialności za zdrowie własne i innych: • motywowanie uczniów do dbałości o higienę osobistą; • promowanie wzorców zdrowego stylu życia (zdrowe odżywianie się, aktywność ruchowa, wolność od nałogów); • wdrażanie do aktywnego spędzania wolnego czasu; wskazywanie alternatywnych form spędzania czasu wolnego; • kształtowanie świadomości na temat zmian zachodzących w procesie dojrzewania; • kształtowanie umiejętności rozpoznawania własnych stanów emocjonalnych i właściwego ich wyrażania; • wskazanie sposobów radzenia sobie z napięciem emocjonalnym;
C. Przeciwdziałanie agresji i przemocy, w tym agresji w przestrzeni cyfrowej - aktywizacja społeczności szkolnej i jej środowiska w zakresie reagowania na przejawy nieodpowiedniego zachowania: • kształtowanie umiejętności rozpoznawania własnych i cudzych stanów emocjonalnych i odpowiedniego reagowania na nie; • budzenie poczucia własnej wartości; • eliminowanie zachowań agresywnych – m.in. przez kierowanie agresji na inne obszary aktywności; • doskonalenie umiejętności skutecznego komunikowania się; • kształtowanie umiejętności nieraniącego krytykowania i umiejętności przyjmowania krytyki; • rozwijanie umiejętności twórczego rozwiązywania problemów i kreatywności w myśleniu; • ćwiczenie umiejętności rozwiązywania konfliktów; • kształtowanie postawy zrozumienia i otwartości; • kształtowanie odpowiedzialności za podejmowane zachowania i postawy; • wdrażanie do odpowiedzialnego funkcjonowania w przestrzeni cyfrowej i korzystania z mediów; • modelowanie krytycznej postawy wobec mediów, dystansu oraz umiejętności selekcji programów, audycji i gier; • kształtowanie postawy twórczej aktywności, niezależnej od mediów i wpływu grupy rówieśniczej.
D. Przeciwdziałanie uzależnieniom - przygotowanie uczniów do życia w świecie dorosłych przez ukazywanie różnych aspektów życia społecznego wraz z jego zagrożeniami:
• budzenie świadomości przyczyn sięgania po substancje uzależniające; • uświadamianie skutków eksperymentowania ze środkami psychoaktywnymi; • informowanie o możliwościach radzenia sobie z problemem uzależnienia; • uczenie sztuki odmawiania i niepoddawania się presji grupy; • kształtowanie umiejętności dokonywania właściwych wyborów i przyjmowania odpowiedzialności za własne decyzje; • pielęgnowanie klimatu zaufania do dorosłych z najbliższego otoczenia oraz dystansu do nieznajomych; • wskazywanie wzorców i autorytetów; • wskazywanie sposobów radzenia sobie z własnymi problemami, min. przez szukanie pomocy u osób zaufanych i specjalistów; • kształtowanie nawyków aktywnego spędzania wolnego czasu, wskazywanie alternatywy dla nudy; • wdrażanie do bezpiecznego korzystania z technologii informacyjnej, w tym rozpoznawania i przeciwdziałania cyberprzemocy; • kształtowanie odporności na manipulację – podkreślanie mocnych stron dziecka i jego indywidualności.
Zadania szkoły:
1. Systematyczne rozpoznawanie zagrożeń istniejących w szkole i środowisku ucznia.
2. Eliminowanie lub zmniejszenie zachowań ryzykownych występujących wśród uczniów. 3. Dostosowanie oferty edukacyjnej szkoły do potrzeb prowadzonej pracy profilaktycznej. 4. Zaangażowanie rodziców do współpracy przy realizacji działań profilaktyczno-wychowawczych. 5. Współpraca z instytucjami wspierającymi szkołę i rodzinę w realizacji zadań profilaktycznych i wychowawczych. 6. Kreowanie pozytywnego klimatu społecznego w szkole - zapewnienie bezpieczeństwa członkom społeczności szkolnej. 7. Ochrona i promocja zdrowego stylu życia. 8. Przeciwdziałanie uzależnieniom. 9. Przeciwdziałanie agresji i przemocy, w tym agresji w przestrzeni cyfrowej. 10. Indywidualizacja pracy dydaktyczno-wychowawczej z uczniem. 11. Szkolenie pracowników w zakresie profilaktyki.
12. Opracowanie szczegółowego planu działań profilaktycznych prowadzonych w szkole
Szkolny Program Profilaktyki realizowany jest w ramach: • zajęć edukacyjnych z zakresu kształcenia ogólnego, • zajęć wychowawczych i opiekuńczych prowadzonych przez wychowawców, nauczycieli, pedagoga, • zajęć prowadzonych w ramach realizacji art. 42 KN, • zajęć prowadzonych w ramach pomocy psychologiczno-pedagogicznej, • działań na terenie szkoły prowadzonych przez specjalistów i placówki współpracujące ze szkołą, • warsztatów profilaktycznych, • wycieczek i imprez okolicznościowych, • zajęć dodatkowych, w tym sportowych, • konkursów plastycznych, muzycznych, literackich, apeli, spektakli itp., • spotkań z trenerami, terapeutami. Działalność, o której mowa, może odbywać się w oddziale, grupie oddziałowej, międzyoddziałowej lub międzyklasowej z udziałem całej społeczności szkolnej, a także w trakcie bieżącej pracy z uczniem. Proponowane metody i formy pracy: - pogadanka, dyskusja, prelekcja, wykład, - warsztaty, trening umiejętności, - debata, - indywidualna rozmowa, - projekt, - szkolenie, - konkurs, - filmy i multimedialne programy edukacyjne, - wycieczki interaktywne, - spektakle teatralne, spoty, kampanie społeczne, akcje profilaktyczne, happeningi, - pikniki edukacyjne ankiety metody aktywizujące: drama, gazetka, plakat , prezentacje, konkursy, gry dydaktyczne itp. Formy pracy : zbiorowa, grupowa, indywidualna.
Spodziewane efekty Zbudowanie wizerunku szkoły bezpiecznej, przyjaznej każdemu uczniowi. 1. Uczniowie potrafią dbać o własne zdrowie i bezpieczeństwo. 2. Nie podejmują ryzykownych zachowań. 3. Uczniowie zgodnie współdziałają w grupie rówieśniczej. 4. Nawiązują prawidłowe relacje z rówieśnikami i dorosłymi. 5. Stosują się do norm i zasad obowiązujących w szkole, w domu, w społeczeństwie. 6. Potrafią komunikować się z otoczeniem, sygnalizować swoje potrzeby. 7. Znają konsekwencje zażywania środków psychoaktywnych, palenia tytoniu, spożywania alkoholu, zażywania narkotyków i wpływu środków psychoaktywnych na ich zdrowie. 8. Uczniowie potrafią podejmować świadome decyzje w sytuacjach ryzykownych. 9. Uczniowie potrafią prawidłowo „funkcjonować” w przestrzeni medialnej. 10. Uczniowie radzą sobie w sytuacjach trudnych, wiedzą do kogo zwrócić się o pomoc. 11. Rodzice są zaangażowani w rozwój swojego dziecka oraz życie klasy i szkoły. 12. Nauczyciele wyposażeni są w wiadomości i umiejętności niezbędne w pracy wychowawczo-profilaktycznej. Diagnoza: Na diagnozę środowiska szkolnego składają się: • obserwacja uczniów, • analiza frekwencji uczniów i uwag dotyczących zachowania (dziennik lekcyjny), • analiza przeprowadzonych ankiet wśród nauczycieli, uczniów, rodziców, • wywiady z nauczycielami, uczniami i rodzicami, • analiza sytuacji wychowawczej w klasach, • analiza dokumentacji szkolnej (dokumentacja wychowawców klas, dokumentacja pedagoga szkolnego). Opracowanie SPP było poprzedzone diagnozą - rozpoznaniem obecnego stanu rozwoju uczniów, ich potrzeb oraz określeniu zagrożeń dla prawidłowego funkcjonowania. Przeprowadzona analiza wskazuje na istnienie zachowań ryzykownych wśród uczniów oraz czynników ryzyka, które wymagają podjęcia działań profilaktycznych i korygujących.
Zachowania ryzykowne występujące wśród uczniów: - brak zainteresowania nauką, niskie potrzeby edukacyjne, - niepowodzenia w nauce, - niski poziom kultury osobistej, używanie nieprzyzwoitych słów, - brak dyscypliny wśród grupy uczniów, - trudności w radzeniu sobie z napięciem emocjonalnym, napotykanymi problemami, - brak umiejętności konstruktywnego rozwiązywania konfliktów, - brak odpowiedzialności za podejmowane działania i decyzje, - trudności z prawidłowym organizowaniem wolnego czasu, - promowanie „życia” w przestrzeni cyfrowej, - zaburzona samoocena, - alienacja i izolacja.
Czynniki ryzyka występujące w środowisku szkoły: -bezrobocie, - skrajna nędza, - niezaradność życiowa, - brak pozytywnych wzorców, autorytetów, - wzorce zachowania kreowane przez współczesne media, - niewłaściwe postawy rodzicielskie niezaspakajanie podstawowych potrzeb psychicznych przez rodziców - miłości i bezpieczeństwa, bliskości, ważności, akceptacji, - przyzwolenie ze strony dorosłych na stosowanie przez starsze dzieci używek na imprezach rodzinnych, spotkaniach koleżeńskich - słaba więź dzieci z rodzicami, - zaniedbania wychowawcze, - konflikty rodzinne, - negatywne wzorce postępowania w środowisku (alkohol i przemoc w domu), - dostępność alkoholu, papierosów i narkotyków. Zasoby szkoły do prowadzenia profilaktyki: - wykwalifikowana i zintegrowana kadra pedagogiczna - funkcjonowanie zespołów nauczycielskich - powołanie zespołu nauczycieli zajmujących się zagadnieniami profilaktyki, - pedagog szkolny - Rada Rodziców, - przeszkoleni realizatorzy, - baza szkolna, - zasoby biblioteki, zasoby pedagoga.
Zasoby środowiska: - Urząd Miasta i Gminy w Dobrzyniu nad Wisłą, - Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna w Lipnie, - Miejsko-Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Dobrzyniu nad Wisłą, - Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Dobrzyniu nad Wisłą, - Zespół Interdyscyplinarny ds. przemocy w rodzinie, - Posterunek Policji w Dobrzyniu nad Wisłą, - Komenda Powiatowa Policji w Lipnie. - Zespół Opieki Zdrowotnej w Grochowalsku, - Straż Pożarna w Krojczynie, - Straż Pożarna w Lipnie. Realizacja programu zakłada: - pełne włączenie się w działania wychowawcze i profilaktyczne nauczycieli, wychowawców, pracowników obsługi, rodziców i instytucji, aby prawidłowo zdiagnozować problemy młodzieży i prowadzić profesjonalne działania wychowawczo – profilaktyczne. - ustalenie jasnych i jednolitych działań profilaktycznych ukierunkowanych na uczniów; - umożliwienie wczesnego rozpoznawania, diagnozowania zagrożeń oraz rozwijanie strategii przeciwdziałania im; - stwarzanie warunków, w których uczniowie mają dostęp do przyjaznych i bezpiecznych grup rówieśniczych; - dostarczanie rodzicom i uczniom wiedzy na temat zagrożeń oraz sposobów przeciwdziałania im; - kształtowanie pozytywnych postaw moralnych, społecznych i obywatelskich; - kreowanie bezpiecznego, przyjaznego klimatu w szkole przez wszystkich pracowników szkoły oraz warunków do zdrowego stylu życia (uprawianie turystyki, sportu i rekreacji); - budowanie atmosfery wzajemnego zaufania i adekwatnego poczucia własnej wartości u każdego ucznia; - zapewnienie uczniom dostępu do programów edukacyjnych i profilaktycznych, promujących wartościowy i zdrowy styl życia oraz uczących umiejętności potrzebnych do życia bez alkoholu, papierosów i narkotyków. Rodzice w ramach pracy profilaktycznej: - doskonalą swoje umiejętności wychowawcze; - uczestniczą w warsztatach, prelekcjach, pogadankach, konsultacjach organizowanych przez szkołę i instytucje wspierające szkołę i rodzinę; - współpracują z dyrektorem szkoły, wychowawcą, pedagogiem; - dostrzegają trudności dziecka, podejmują działania na rzecz poprawy jego sytuacji; - otrzymują wsparcie w trudnych sytuacjach związanych z rozwojem dzieci i sytuacją rodzinną; - angażują się w życie klasy i szkoły, dzielą się własnymi opiniami nt. profilaktyki, pomysłami odnośnie poprawy sytuacji wychowawczej w szkole i środowisku.
Nauczyciele w ramach pracy profilaktycznej: - podnoszą swoją wiedzę i doskonalą kompetencje wychowawcze, profilaktyczne poprzez udział w szkoleniach Rady Pedagogicznej, warsztatach i innych formach doskonalenia zawodowego – wewnętrznego i zewnętrznego; - wspierają rodziców w wychowaniu dziecka, współpracują z nimi w ramach diagnozowania i rozwiązywania problemów dziecka; - upowszechniają informacje o przyczynach, objawach i skutkach stosowania substancji psychoaktywnych przez młodych ludzi oraz możliwościach otrzymania wsparcia i pomocy w sytuacjach trudnych; - integrują zespół uczniowski, dbają o kształtowanie właściwej komunikacji oraz pozytywną atmosferę, - indywidualizują pracę dydaktyczno-wychowawczą odpowiednio do trudności i możliwości uczniów, - podejmują konkretne działania mające na celu realizację zadań profilaktycznych i wychowawczych, - zapewniają zainteresowanie, wsparcie i pomoc w trakcie bieżącej pracy z uczniem, odpowiednio do rozpoznanych potrzeb, w tym udzielają pomocy w stanach kryzysu psychicznego; - współpracują z innymi nauczycielami, pracownikami obsługi i pedagogiem szkolnym; - współdziałają ze wszystkimi instytucjami wspomagającymi proces wychowania i profilaktyki; - podejmują odpowiednie działania w ramach bieżącej interwencji w sytuacjach kryzysowych – zgodnie z Procedurami Postępowania; - realizują zagadnienia zawarte w „Strategii działań wychowawczych, profilaktycznych i interwencyjnych” – załącznik nr 1 oraz „Systemie przeciwdziałania przemocy i agresji” – załącznik nr 2 - realizują programy profilaktyczne: „Cukierki” - załącznik nr 3, „Jak żyć z ludźmi” - załącznik nr 4, „Cyberprzemocy mówię Nie” – załącznik nr 5 Standardy etyczne i zawodowe przestrzegane w stosunku do uczestników: respektowanie podmiotowości uczestników programu; poszanowanie ich godności i indywidualności; ochrona prywatności i zapewnienie dyskrecji; uwzględnianie wieku i poziomu rozwoju uczestników; uwzględnianie ich systemu wartości i stopnia wrażliwości; nienaruszanie w stosowanych technikach terapeutycznych mechanizmów obronnych osobowości uczniów; zatrudnienie, w razie potrzeby, realizatorów działań profilaktycznych, posiadających fachowe przygotowanie pedagogiczne. Ewaluacja Ewaluacja obejmować będzie realizację zakładanych celów profilaktyki i ich zakres (co ułatwiało, co utrudniało realizację). Będzie prowadzona na koniec roku szkolnego z wykorzystaniem: - ankiet kierowanych do uczniów, rodziców związanych z zagadnieniami profilaktyki, - obserwacji zachowań uczniów, - analizy dokumentacji wychowawców klasowych oraz pedagoga szkolnego, - rozmów z rodzicami, uczniami, nauczycielami, dyrekcją, pedagogiem.
Program Profilaktyki może być modyfikowany w zależności od potrzeb.
DO REALIZACJI PROGRAMU PROFILAKTYKI SZKOŁA WYKORZYSTUJE PROGRAMY PROFILAKTYCZNE: - „Cukierki” – dla uczniów kl. I-III - „Jak żyć z ludźmi”- dla uczniów kl. IV-VI - „Bezpieczny Internet” - dla uczniów kl. I-VI
ZASOBY BIBLIOTEKI SZKOLNEJ: Kasetv video: - „ Asertywność, „ Przygnębienie i apatia” Książki: B.G Paziowie – Szkoła która ochrania, R.Porman – Gry i zabawy przeciwko agresji, Hang , Szabel – Agresja w przedszkolu, I.Fleming - Teatr w szkole, I. Fechner-Sędzicka – Nauczyciele-rodzicom,
FILMOWY PAKIET EDUKACYJNY DOSTĘPNY U PEDAGOGA 1. Zrozumieć świat – film pt. „Przyjaciel” 2. Zagrożenia płynące z Internetu – film pt. „www.wsieci...” 3. Dziękuję, nie palę! – „Nikotyna – legalny narkotyk” 4. Problem ADHD (dla uczniów): Prawdziwe koleżeństwo – „Piotrek” 5. Problem ADHD (dla rodziców): Już z tobą nie wytrzymam - „ADHD. Zrozumcie mnie! ” 6. Sztuka wyboru: „Kręcę filmy a nie jointy…” 7. Sztuka wyboru: „Kręcę filmy a nie zadymy…” 8. „Agresja i przemoc” 9. „Nasza klasa” PROPONOWANA TEMATYKA SPOTKAŃ Z RODZICAMI Tematyka spotkania ( pedagogizacja rodziców ) Realizujący 1.W jaki sposób dziecko jest oceniane w szkole ? Nauczyciele, wychowawcy , pedagog, nauczyciel świetlicy szkolnej. 2.Rady i porady wychowawcy czwartoklasisty – trudny próg. 3.Wychowanie bez przemocy – wychowanie ze zrozumieniem. 4.Skuteczna komunikacja w rodzinie, czyli wzajemnie się rozumiemy. 5.Zasokajanie potrzeb emocjonalnych, emocjonalnych budowanie poczucia własnej wartości u dziecka. 6.Wpływ mediów na dziecko. 7.Aktywność nastolatka drogą do życia bez nałogów. 8.Sposoby obrony przed stresem, czyli dziwne zachowania dzieci. 9. Inne w zależności od potrzeb
Data zatwierdzenia przez: Radę Pedagogiczną: 28.08.2015 r.
Radę Rodziców: 16.09.2015 r.
Samorząd Uczniowski: „Strategii działań wychowawczych, profilaktycznych i interwencyjnych” – załącznik nr 1.docx System przeciwdziałania przemocy i agresji - załącznik nr 2 Program profilaktyczny skierowany do uczniów klas I-III -załącznik nr 3 Program profilaktyczny „ Jak żyć z ludźmi „ ( klasy IV – VI ) , inne działania szkoły ( klasy I – VI )- załącznik nr 4 Program profilaktyczny „Cyberprzemocy mówię NIE”- załącznik nr 5 Szkolny program profilaktyczny 2015.doc |